Sistematik Olmayan Risk Türleri

Sistematik olmayan risk ise, finansal varlıkların ait oldukları işletmelerden ya da bu işletmelerin faaliyette bulundukları endüstriye ait bir takım özelliklerden ve değişimlerden kaynaklanan risk türüdür. Sistematik olmayan riskte sistematik riskin tersine, çeşitlendirme yoluyla, portföye farklı sektör ve firmalara ait hisse senetleri alınması ile portföyün riski azaltılabilir. Yatırımcılar şirketler hakkında araştırmalar yapıp, finansal sorun yaşayan, kötü yönetilen, faaliyetlerinde başarı gösteremeyen, söz konusu firmanın hisse senetlerini portföylerine dahil etmeyerek, riski azaltabilirler.

Sistematik olmayan risk toplam riskin firmaya ya da firmanın içinde bulunduğu sektöre özgü kısmını ifade eder. Sistematik olmayan riskte ekonominin genel koşulu önemli değilken, sektör ve firmanın genel durumu bu risk türünü belirleyicisi olmaktadır. Sistematik olmayan bazı risk türleri şunlardır:  

• Firmada grev olması
• Firmada önemli bir yöneticinin işten ayrılması veya iyi bir yöneticinin işe başlaması
• Rekabet gücü yüksek bir firmanın sektöre girmesi
• Bir turizm firmasının rezervasyonlarının iptal edilmesi vb.

a) Finansal Risk

Finansal risk işletmelerin finansal yapısında yabancı kaynak kullanımlarından ileri gelen bir risk türüdür ve finansal risk düzeyi işletme yönetimi kararlarına bağlı olarak değiştirilebilir. İşletmelerin finansal kaldıraç derecelerinin yükselmesi, yani banka kredileri tahviller gibi faiz yükümlülüğü getiren borç kalemlerinin artması ve bu yükümlülüğün işletmece yerine getirememesi olasılığının artması finansal riski ortaya çıkarır. Şirketin iflas etme sürecine girmesi, kredi borcunu ödeyememesi gibi durumların yaşanması ihtimali bile firmaya yatırım yapanlar açısından bir risk unsuru doğuracaktır. Ekonomide değişen koşullara ayak uydurmak firma için finans yöneticisinin görevidir. Finansal riskin ortaya çıkması ve iyi yönetilmemesi durumunda, bu riskle karşı karşıya olan işletmeler iflasa sürüklenebilir. Yatırımcılar finansal yapısı güçlü olan işletmelerin hisse senetlerini alıp risklerini azaltabilirler.

b) Yönetim Riski

Bu risk türü genellikle firma yöneticilerinin hatalarından kaynaklanan riski ifade etmektedir. Firma yönetim sürecinde alınan hatalı kararların ve bunların uygulanmasında yapılan hataların finansal varlığın verimini ve değerini olumsuz etkileme olasılığının doğması, yönetim riskini ortaya çıkarır. Şirket yönetim hususundaki bilgilerin önceden öğrenilememesi bir risk unsuru doğurmaktadır. Yatırım yapılan firmanın yönetim birimlerinin aldığı kararları yakından takip etmek gerekir. Yönetim kurulu ve genel kurul kararları yatırımcılar açısından sürekli takip edilmesi gereken kararlardır. Bu kararlardan firmanın yönetim anlayışı değişimleri iyi tespit edilmelidir.

c) İş Riski

İşletmenin faaliyet gösterdiği ortamdaki değişimlerin faaliyet gelirine ve beklenen kar payına etkisinin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Söz konusu değişimler firmanın satışlarının ve faaliyet karının olumsuz etkilenmesine yol açarak menkul kıymet getiri oranı ve değeri üzerinde olumsuz etki eder. Bu risk türü firmanın faaliyetleriyle ilgili riskleri oluşturur. Firmanın satışlarında yaşanan düşüşler, iş akışını etkileyecek durumların ortaya çıkması, grevler, teknolojik değişimler, bu risk türüne örnek teşkil eder.